از سلسله مباحث آشنایی با قوانین حقوقی(واژگان حقوقی ، ترمینولوژی حقوق)
عسر و حرج
عسر و حرج عبارت از به وجود آمدن وضعیتی است که ادامه زندگی برای خانم با مشقت همراه باشد و او نتواند این وضعیت را تحمل کند که در پنج مورد خلاصه می شود .
ماده واحده الحاق به ماده 1130 قانون مدنی بیان می دارد:
1- ترک زندگی خانوادگی توسط مرد به مدت شش ماه متوالی یا نه ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه
2- اعتیاد به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلا به مشروبات الکلی که به اساس خانوادگی خلل وارد کندو امتناع یا عدم امکان الزام زوج به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده و اگر زوج به تعهد خود عمل نکند و یا دوباره پس از ترک به این مواد رو آورد بنا بر درخواست زوجه طلاق انجام خواهد شد .
3- محکومیت قطعی زوج به حبس (پنج سال یا بیشتر)
4- ضرب و شتم که از مصداق بارز سوء معاشرت یا عسر و حرج می باشد و یا هر گونه سوء رفتار مرد که عرفا با وضعیت زن قابل تحمل نباشد .
5- ابتلای زوج به بیماریهای
صعب العلاج روانی و یا هر ضایعه صعب العلاج دیگری که زندگی مشترک را دچار مشکل کندکه البته قاضی موارد دیگری را می تواند با علم خویش موجب عسر و حرج زن بداند و حکم طلاق بدهد.
خیار شرط
خیار شرط: ماده 399 قانون مدنی,در عقده بیع (خرید و فروش)ممکن است شزط شود که در مدت معین برای فروشنده یا مشتری یا هر دو یا شخص خارجی اختیار فسخ معامله باشد .
همچنین ماده400و401:اگر ابتدای مدت خیار ذکر نشده باشد ابتدای آن از تاریخ عقد محسوب است و اگر برای خیار شرط مدت,معین نشده باشدهم شرط خیار و هم بیع باطل است.
دین وکلی فی الذمه
:دین مال کلی است که در ذمه شخصی برای شخص دیگر به سببی(خواه قهری مانند تلف کردن مال دیگران یا نفقه زوجه که پرداخت نشده باشد)ثابت شده باشد و اینکه دین جنبه منفی تعهد است.
در صورتی موضوع دین کلی است که فقط صفات ومقدار آن معین باشد یعنی مدیون موظف نیست که مال معین را در مقام وفای به عهد به طلبکار بدهد ولی با ید فردی را انتخاب کند که شرایط موضوع تعهد را دارا باشد
به طور خلاصه:مالی است که صفات آن در ذهن معین و در عالم خارج صادق بر افراد بیشماری باشد.
مثال:شخص 10 تن گندم به دیگری بفروشد که پس از 6ماه فراهم کرده و به خریدار تحویل دهد.
ابراء
در لغت به معنی به کردن از بیماری، شفا بخشودن، خوب کردن و آسانی بخشیدن است در اصطلاح حقوقی صرف نظر کردن داین از دین یا حق خود به میل و اختیار است
ابوینی
منسوب به ابوین صفت و نسبت فرزندانی که از یک پدر و مادر باشند در برابر ابی و امی بکار می رود
مثال ماده ??? قانون مدنی : حجب بر دو قسم است قسم اول آنست که وارث از اصل ارث محروم می گردد مثل برادر زاده که به واسطهء بودن برادر یا خواهر متوفی از ارث محروم می شود یا برادر ابی که با بودن برادر ابوینی از ارث محروم می گردد قسم دوم آن است که حد وارث از حد اعلی به حد ادنی نازل می گردد مثل تنزل حصهء شوهر از نصف به ربع در صورتی که برای زوجه اولاد باشد و همچنین تنزل حصه زن از ربع به ثمن در صورتی که برای زوج او اولاد باشد.
امور حسبی:
امور حسبی اموری است که دادگاه ها مکلفند نسبت به آن امور اقدام نموده و تصمیمی اتخاذ نمایند بدون اینکه رسیدگی به آنها متوقف بر وقوع اختلاف و منازعه بین اشخاص و اقامه دعوی از طرف آنها باشد.
ماده ? : رسیدگی به امور حسبی در دادگاه های حقوقی به عمل می آید.
ماده ?: در موضوعات حسبی هر گاه امری در خارج از مقر دادگاهی که کار در آنجا مطرح است باید انجام شود دادگاه مزبور می تواند انجام آن امر را به دادگاهی که کار در حوزه آن باید بشود ارجاع نماید و در این صورت دادگاه نامبرده امر ارجاع شده را انجام و نتیجه را به دادگاه ارجاع کننده امر می فرستد.
اسقاط
فرود آمدن ، فرو افتادن بر زمین افتادن، رفع، ازاله در اصطلاح حقوقی عبارتست از اینکه حقی را محو کنند خواه ضمن عقدی باشد مانند تبدیل دین یا خارج از آن باشد مانند ابراء یا اسقاط اجل دین از سوی مدیون به نفع دائن.
مثال ماده ??? قانون مدنی : حق شفعه قابل اسقاط است و اسقاط آن به هر چیزی که دلالت بر صرف نظر کردن از حق مزبور نماید واقع می شود.
این واژگان به تدریج کامل می شود ....