سن بلوغ شرعی و کیفری
سن بلوغ شرعی :معمولا به دورهای اطلاق می شود که که شخص در این سن مکلف به عایت احکام و ایات الهی است که از سوی پروردگار عالمیان برای او وضع گردیده است.مثلا در بلوغ شرعی بر شخص واجب است که نماز بخواند یا روزه بگیرد و امثالهم و همانطور که در مطالب پیشین گفته شد فقها برای رسیدن به این درجه سه شرایطی را قایل شده اند . 1- سن 15 سال در دختران و 9 سال در دختران 2- محتلم شدن در پسران و قاعدگی در دختران و روئیدن موهای زائد . چنانکه فقها این شرایط را مستند از روایات معتبر فقهی می دانند که بدین ترتیب شخصی را با داشتن چنین اوصافی بالغ و مسئول رعایت احکام الهی می دانند.

سن مسئولیت کیفری: سن مسئولیت کیفری بدین معنا موردد توجه قرار می گیرد که شخص در این سن مسئول رفتارهای نا هنجار اجتماعی که در قانون برای ان مجازات معین شده است – می باشد. به نظر می رسد برای حصول این سن شرایط خاصی را مثل مورد بلوغ شرعی نمی توان قائل شد. یعنی در محاکم نمی توان شخصی را که در سن خاص خود که مورد اشاره قرار گرفت هر گاه دارای موهای زائد و قاعدگی یا محتلم باشد را به صرف عمل مجرمانه مورد مجازات داد. همانطور که در عمل اشکار است برای مجازات یک مجرم کم سن و سال ملاک های دیگری را مد نظر قرار می دهند. معمولا به نظر می آید که برای حصول این درجه که شخص مسئول کردار های اجتماعی خود باشد باید کمی دقت کرد و به صرف سن 15 یا 9 سال نباید او را مجازات کرد چرا که باید به مواردی از قبیل قصد و انگیزه مجرمانه شخص را مورد توجه قرار داد و باید سنی را مد نظر قرار داد که شخص به حدی از کمال عقلی قرار گرفته باشد که بواند در رده ارتباط با جامعه خود بتواند اعمال و کردار خود را در زمره قوانین مرد تمیز عقلی قرار دهد . در این شرایط می توان چنین شخصی را مسئول رفتار های مجرمانه خو دانست . و در نتیجه باید اذعان داشت که سن بلوغ شرعی با سن مسئولیت کیفری متفاوت است و نمی توان همچون بلوغ شرعی شخص را در سن خاصی مسئول کردار های خویش قرار داد. تفاوت این دو مقوله:در احکام شرعی شخص از بذر تولد راستین خدای خود را به طور غریزی می شناسد و می داند که او کیست ! بدین ترتیب باید در دوره سنی خود نماز بخواند .روزه بگیرد و ...لیکن در مسئولیت کیفری شخص باید اجتماع خود را بشناسد و طبق هنجارهای صحیح اجتماعی را بطه ای را با جامعه برقرار کند در غیر اینصورت مسئول ناهنجاری های خود می باشد. بدین ترتیب در راستای احکام الهی و در زیر مجموعه بلوغ شرعی شخص برای رسیدن به خدای خود می کوشد اما در سن مسئولیت کیفری شخص باید متناسب با جامعه خود زندگی کند.چرا تمایز خاص این دو مقوله مرد توجه فقها قرار نگرفته است:شاید به خاطر اینکه این دو مقوله از دید فقها یکی شناخته شده است به خاطر وابستگی قوانین موضوعه با احکام الهی است. چرا که قوانین ما با احکام الهی چنان است که هر جرمی 0گناه است و مورد عقوبت الهی قرار گرفته است. و با این همه تفاسیر و مباحث در رده مطالب قبل اگر وارد جزء قوانین کیفری وارد شویم خواهیم دید که در قوانین الهی نیز مجازات ان در نظر قرار گرفته شده است. مثل زنا. سرقت. شرب خمر.لیکن در مباحث تعزیرات است که مجال تامل پیش می آید . چرا که در احکام تعزیری است که حاکم مقدس اسلام باید بکوشد تا مجازاتی را متناسب با وضعیت افراد جامعه و دیگر شرایط وضع کند و در این مقوله است که سن بلوغ شرعی از سن مسئولیت کیفری مورد توجه قرار نگرفته.

منبع: intvisible.tk